Kluczem do wybrania konsekwencji złych zachowań 5-latka jest przede wszystkim znalezienie takich, które będą adekwatne do jego wieku. Oczywiście muszą być też możliwe do wykonania i odpowiednio praktyczne. Dobrym rozwiązaniem jest też dostosować je do zachowania, które chcesz ograniczyć. Na początku warto postawić jednak na rozmowę i ustalenie, co dzieje się z dzieckiem. Być może jest coś konkretnego, co je niepokoi. Mówiąc ogólniej, warto jest zapytać, czemu nie przestrzega narzuconych ograniczeń oraz jakie limity są dla niego odpowiednie. Dzieci często napotykają ostrzejsze granice niż dorośli, dlatego w wielu przypadkach są bardziej skłonne do przestrzegania tych, które same pomogły ustalić.
Egzekwowanie ograniczeń
Oczywiście po ustaleniu limitu konieczne jest rygorystyczne egzekwowanie. Jeśli nie jesteś w stanie dotrzymać kroku, z każdym kolejnym będzie to coraz trudniejsze. Jednak nawet przy wystąpieniu pewnych trudności lepiej jest zacząć od nowa niż poddać się zupełnie. Szybkie powiadomienie dziecka o zmianie może być bardzo pomocne. Możesz nakreślić na przykład, że mogło wstawać od stołu w ciągu ostatnich kilku kolacji, ale dzisiaj będzie inaczej. Twoje dziecko po obserwacji przez kilka wieczorów powinno wrócić do ustalonych granic. Proces na pewno przyspieszy duża stanowczość w nowych postanowieniach.
Dobrym pomysłem jest też sprawdzenie, dlaczego masz trudności z egzekwowaniem postawionych granic. Jednym z częstych powodów jest coś zwanego często „pułapką empatii”. Kiedy dzieci są zdenerwowane, dla niektórych rodziców naturalną reakcją jest współczucie. Jednak w sytuacji, kiedy ich zdenerwowanie wiąże się z niewłaściwym zachowaniem lub odmową przestrzegania ustalonych zasad, trzeba oddzielić to zachowanie od ich uczuć, aby skutecznie ustawić niezbędne ograniczenia.
Gdy moment wyznaczania granic minie, można porozmawiać z dzieckiem o jego uczuciach związanych z niewłaściwym zachowaniem. Może to odbywać się bezpośrednio przez stwierdzenie lub zapytanie, ale także pośrednio przez przeczytanie odpowiedniej do wieku książki lub porównanie do ogółu. Dobrze jest wyjaśnić wszystkie uczucia dzieci, aby potwierdzić z nimi co znaczą, jednak co do zachowań muszą obowiązywać zasady.
Kiedy i jak stosować konsekwencje?
Czasami przekroczenie limitu nie musi wiązać się z żadnymi konsekwencjami. Jednak kiedy żadne ograniczenia wydają się nie działać, konsekwencje mogą być skutecznym sposobem na zmienienie stanu rzeczy. Ich ustalenie jest często problematyczne, gdyż egzekwowanie stanowi duże wyzwanie dla wielu rodziców. Sprawia wrażenie wysiłku i karania dziecka, co może wydawać się bardzo negatywne. Jednak mądre dobranie konsekwencji będzie wymagało ich wykonania nie więcej niż kilka razy, gdyż zachowanie dziecka nie będzie się już więcej powtarzać.
Jedną z konsekwencji, która jest kontrowersyjna wśród rodziców i ekspertów, jest stosowanie przerw. Mogą być one stosowane kiedy dziecko nie panuje nad sobą i ma napady złości, gryzie, uderza lub grozi innym. Podczas przerwy może poczuć większą kontrolę nad swoim zachowaniem, co może pomóc mu wyjść z kłopotliwej i niestabilnej sytuacji. Idealnie jeśli dziecko może wtedy przebywać w swoim pokoju. Celem przerwy jest oczywiście zmotywowanie dziecka, aby nie powtarzało zachowania, ale także wewnętrzne uspokojenie.
Ustalanie limitów nie jest więc dla bojaźliwych osób, gdyż wiąże się ze stanowczością. Droga do odkrycia skutecznego sposobu polega na próbach i błędach oraz otwartości na rozważanie innych podejść. Jeśli zachowa się otwarte nastawienie do poznawania możliwości i potrzeb swojego dziecka, można szybko ustalić realistyczne, dostosowane do wieku limity.
Dodaj komentarz