Spis treści
Imbir (Zingiber officinale) to gatunek aromatycznej byliny, wieloletnia roślina zielna o jadalnych, bulwiastych kłączach. Z podziemnej części pozyskuje się proszek, syrop, oleożywicę i olejki eteryczne. Imbir to jedna z najpopularniejszych roślin leczniczych i najpopularniejszych przypraw korzennych o wyjątkowym aromacie.
Imbir – długa historia niezwykłej rośliny
Imbir już w starożytności uważany był za roślinę zielarską i leczniczą o niezwykłych właściwościach, wspomagającą leczenie wielu dolegliwości. Charakterystyczny smak i zapach korzenia to obecność substancji żywicowych oraz olejków eterycznych – zingiberol, gingerol. Imbir pochodzi z południowo-wschodniej Azji, Indii i południowych Chin, a najwyższej jakości można znaleźć w karaibskich tropikach. Znanych jest ponad 140 gatunków kłącza. Roślina spokrewniona jest z kardamonem i kurkumą.
Właściwości odżywcze zawarte w imbirze
Korzeń imbiru to bogactwo składników odżywczych, zawiera między innymi:
- witaminy – K, C, E, B1, B2, B3, kwas pantotenowy, B6, foliany, cholina,
- makroelementy – fosfor, wapń. Magnez, potas, sód,
- mikroelementy – żelazo, cynk, miedź, mangan i selen,
- węglowodany – błonnik, cukry,
- olejek imbirowy (pędy podziemne),
- lecytynę, kwasy tłuszczowe (świeże kłącze),
- polifenole (suszone kłącze).
Liczne korzyści zdrowotne
Imbir jest niskokaloryczny – w 100 g świeżego kłącza znajduje się tylko około 65 kalorii. Indeks glikemiczny rośliny jest niski, wynosi 15 – świeżo starty lub sproszkowany korzeń obniży poziom cukru we krwi. Badania wykazały, że imbir zapobiega również zaburzeniom nadmiernej krzepliwości krwi. Hamuje agregację płytek krwi, powstawanie zakrzepów w żyłach i wspomaga prawidłowe krążenie. Poprawia przemianę materii, reguluje gospodarkę węglowodanów, przyspiesza spalanie tłuszczów w organizmie i poprawia metabolizm. Co więcej, imbir łagodzi dolegliwości związane z układem pokarmowym i procesem trawienia. Pobudza apetyt, wydzielanie śliny, pracę żołądka, poprawia aktywność motoryczną jelit. Świeży łagodzi mdłości, wzdęcia, niestrawność. Zmniejsza poranne nudności, wymioty u kobiet w ciąży, zgagę, łagodzi dolegliwości choroby lokomocyjnej.
Imbir to również naturalny środek o silnych właściwościach przeciwrakowych. Na co jeszcze pomaga?
- kłącze ma silne właściwości wspomagające odporność, wykazuje właściwości przeciwbakteryjne, przeciwgrzybicze i przeciwwirusowe. Tradycyjna medycyna chińska zaleca picie herbaty imbirowej przy przeziębieniach. Ekstrakt z imbiru stosowany jest w leczeniu stanów zapalnych jamy ustnej i gardła, służy do płukania gardła, wykazuje działanie przeciwbólowe,
- rozcieńczony olejek imbirowy w połączeniu z innymi olejkami do masażu pomaga przy lumbago, bólach stawów, nerwobólach,
- poprawia ukrwienie w mózgu, zwiększa koncentrację, sprawność umysłową, sprawność odbierania bodźców, poprawia wzrok,
- ułatwia wchłanianie żelaza i pomaga w leczeniu anemii,
- korzeń zawiera antyoksydanty odpowiadające za spowolnienie procesu starzenia organizmu, procesu starzenia się skóry.
Imbir lekarski – działania niepożądane
Imbir ma ostry smak, może powodować duszności, nie jest polecany dzieciom poniżej 6 roku życia. Wchodzi w interakcje z niektórymi lekami, nie wolno łączyć go z aspiryną, insuliną, beta-blokerami i lekami przeciwzakrzepowymi. W przypadku choroby bezpośrednio związanej z krwią jak hemofilia może zaostrzyć przebieg choroby. Spożywanie korzenia nie jest wskazane również w przypadku osób cierpiących na choroby przewodu pokarmowego.
Imbir w kuchni
Kłącze imbiru jest przyprawą idealną do sosów, potraw mięsnych, rybnych, zup, wzmacnia także smak ryżu. Wchodzi w skład orientalnego curry, łączony jest z pieprzem, zielem angielskim, liściem laurowym, gałką muszkatołową. Ma specyficzny aromat, ostry smak, stosowany jest jako przyprawa korzenna do ciast i sałatek. Wzbogaca aromatem likiery, soki, piwo imbirowe czy orzeźwiające napoje.
Ciekawostki
- Imbir znany był w Azji ponad 3,5 tys. lat temu. Pierwsze wzmianki o uprawach imbiru przypisuje się Konfucjuszowi.
- Sushruta Samhita, wybitny lekarz starożytnych Indii opisał właściwości imbiru w tekstach Ajurweda (wiedza o życiu).
- W mitologii hinduskiej wierzono, że imbir działa pobudzająco na zdrowie.
- W „Herbarzu”, najstarszych chińskich księgach medycznych pochodzących z 2800 r. p.n.e., imbir zaliczano do leków klasy II tzn. stosowanych w chorobach o ciężkim przebiegu.
- Arabowie uważali imbir za afrodyzjak.
- Kłącze do Europy sprowadził Aleksander Wielki. Imbir stanowił jeden ze składników odtrutki sporządzonej przez króla Mitrydatesa, władcę prowincji rzymskiej, który bał się otrucia, zażywał antidota, by przeciwdziałać truciznom.
- W XI wieku korzeń imbiru był środkiem do aromatyzowania piwa.
- Na dworze króla Jagiełły imbir pojawiał się na stole jako przyprawa do ryb, między innymi sandacza balatońskiego z Węgier, oraz węgorza, łososia czy jesiotra.
- Marco Polo podróżując po Chinach, jako pierwszy Europejczyk oglądał uprawy imbiru.
- W Indiach świeży imbir stosuje się w leczeniu malarii.
- Ignacy Czerwiakowski, polski botanik i lekarz pisał, że imbir ma silnie pobudzające i rozgrzewające działanie.
- Filipińczycy twierdzą, że korzeń imbiru noszony w kieszeni jest, talizmanem przyciągającym pieniądze, a posypany banknot sproszkowanym imbirem przyciąga, większe wartości.
Dodaj komentarz