czy stres jest zdrowy

Jesteś osobą, która nieustannie się stresuje? Zastanawiasz się, jak sobie poradzić z sytuacjami, w których zaczynasz doświadczać pierwszych objawów stresu? Dowiedz się, czym dokładnie jest ten stan, jak sobie z nim radzić oraz sprawdź, czy istnieją sytuacje, w których stres jest zdrowy.

Czym jest stres? 

Stres to reakcja obronna organizmu, który zmaga się z różnego rodzaju obciążeniami. Zazwyczaj pojawia się on w momencie, gdy sytuacja, z jaką spotyka się dana osoba, przerasta jej indywidualne możliwości adaptacyjne. W przypadku wystąpienia takiego stanu rzeczy człowiek ocenia sobie, że nie jest w stanie poradzić sobie z trudem, przed jakim stoi. Osąd ten może być słuszny lub nie, jednak wraz z jego pojawieniem się wzrasta napięcie nerwowe. Należy pamiętać, że każda osoba posiada inne zasoby oraz inne spojrzenie na różnego rodzaju sytuacje. To, czy powodują one stres, jest więc bardzo indywidualne. Dla niektórych zdarzenie może być stresujące, dla innych natomiast nie.

Stres pojawiał się już w przypadku osób pierwotnych. Przykładowo zmagali się oni z walką o sam byt, w której trakcie napotykali różnego rodzaju przeciwności. Ich organizm w momencie pojawienia się takiego zagrożenia musiał mobilizować się do walki lub ucieczki. Układ nerwowy, który ocenia sytuację jako przekraczającą dane możliwości sprawia, że uwalnia się reakcja stresowa. Wtedy wydziela się adrenalina i noradrenalina – hormony odpowiedzialne za mobilizację do działania. Jeśli natomiast reakcja stresowa trwa znacznie dłużej, w organizmie uwalniany jest hormon stresu, czyli kortyzol. 

Jak organizm reaguje na stres?  

Stres to pojęcie, które od wielu lat jest badane przez psychiatrów i psychologów. Sporo osób, zmagających się z nieustannie wydzielanym w organizmie kortyzolem ma bardzo duży problem z codziennym funkcjonowaniem. Wyróżnia się jednak trzy fazy reagowania na sytuację stresową. Niektóre z nich mogą być nawet bardziej pomocne, niż szkodliwe. Istotny jest tu bowiem czas, czyli to, jak długo trwa dana faza w przypadku stresującej sytuacji. 

Faza mobilizacyjna

Faza mobilizacyjna jest pierwszą, jaka występuje w przypadku pojawienia się nowej sytuacji powodującej stres. W momencie reakcji na stresujące wydarzenie, w organizmie widoczne są zmiany biochemiczne. Ze względu na wydzielenie się wcześniej wspomnianych hormonów, czyli adrenaliny i noradrenaliny, człowiek jest zmobilizowany do działania. W fazie tej poszukuje się ewentualnych możliwości rozwiązania danej sytuacji. Działanie na tym etapie pojawienia się stresu jest dynamiczne. Wzrasta wrażliwość na ewentualne bodźce. Człowiek jest również bardziej skoncentrowany, dzięki czemu większość osób znajduje wyjścia, które umożliwiają ujście stresu.

Faza adaptacji

W momencie, gdy w fazie mobilizacyjnej nie uda się znaleźć dobrego rozwiązania z sytuacji stresującej, przechodzi się do momentu fazy adaptacji. Jest to tzw. stadium odporności, które sprawia, że organizm staje się coraz bardziej przyzwyczajony do działania w stresie. Człowiek jest skoncentrowany na problemie, stale szukając sposobów poradzenia sobie z nim.

Faza destrukcji

W przypadku, gdy faza adaptacji trwa długo, a emocje nie ustają, człowiek przechodzi do tzw. fazy destrukcji. W trakcie jego trwania organizm przestaje być odporny na nasiloną reakcję stresową, a decyzje stają się mało racjonalne. W przypadku tej fazy, jeśli człowiek nie znajdzie odpowiedniego sposobu poradzenia sobie z nią, może nastąpić wyczerpanie organizmu, które objawia się w bardzo szkodliwy dla niego sposób.

Jakie są objawy stresu? 

Biorąc pod uwagę fakt, iż istnieje kilka faz reagowania na wydarzenie powodujące stres, specjaliści podkreślają, że możliwe jest wyróżnienie objaw stresu na szkodliwe i mniej szkodliwe lub nawet potrzebne. W przypadku pierwszej fazy człowiek jest zmotywowany do szukania rozwiązań. Dzięki temu działa dynamicznie, potrafi szybko dokonywać skojarzeń, a jego pamięć jest znacznie bardziej wyostrzona. Te objawy sprawiają, że możliwe jest wyjście z trudnej sytuacji. W momencie, gdy organizm przechodzi w kolejne fazy, często pojawiają się mniej korzystne objawy, takie jak:

  • ból głowy,
  • drżenie rąk,
  • brak apetytu,
  • nadmierne pocenie się,
  • nudności,
  • szczękościsk,
  • dreszcze,
  • bladość skóry,
  • trudności w oddychaniu,
  • niemożność zaśnięcia,
  • zaburzenia trawienia,
  • podwyższone ciśnienie,
  • nadwrażliwość na bodźce.

Są to skutki fizjologiczne, czyli objawy związane z reakcją organizmu od wewnątrz. Warto jednak wiedzieć, że stres ma również wpływ na myśli, emocje, zachowanie, a także przejawia się gorszym funkcjonowaniem psychicznym. Do najczęstszych objawów tego rodzaju zalicza się:

  • osłabienie pamięci,
  • niemożność koncentracji,
  • chwiejność emocjonalna,
  • rozdrażnienie,
  • pesymizm,
  • niepokój,
  • lęk,
  • gniew,
  • płacz,
  • objadanie się,
  • stosowanie używek,
  • agresję. 

Jeśli zauważa się tego rodzaju symptomy, to warto reagować natychmiastowo. Im wcześniej wykryje się tak negatywne skutki, tym efektywniej można sobie z nimi poradzić. Co więcej, nauka sposobów radzenia sobie z daną stresującą sytuacją, może okazać się pomocna w przypadku występowania innych, podobnych wydarzeń. 

Jakie są style radzenia sobie ze stresem?

Sposobów radzenia sobie ze stresem jest wiele. Każdy człowiek preferuje inne metody. Dobrze jest wypróbować kilka z nich, tak aby znaleźć swoją ulubioną, ale co ważniejsze – najbardziej skuteczną.  Warto jednak wiedzieć, że sposób radzenia sobie ze stresem może być też naturalnie destrukcyjny. 

Istnieją osoby, które w pierwszej fazie pojawienia się sytuacji stresowej, angażują się nadmiernie w jej rozwiązanie. Jest to styl skoncentrowany na zadaniu. Najczęściej organizm w tym przypadku bardzo szybko się męczy samym poszukiwaniem i wysiłkiem wkładanym w chęć rozwiązania problemu. Istnieją także osoby, które mają tendencję do nadmiernego koncentrowania się na własnych emocjach. Bardzo silnie przeżywają one złość, poczucie winy, smutek i napięcie, co w niektórych przypadkach może prowadzić do zwiększania się napięcia i poczucia stresu.  Ostatnim stylem radzenia sobie ze stresem, który może okazać się destrukcyjny, jest styl skoncentrowany na unikaniu. Osoby, u których dominuje ta metoda, starają się angażować w zachowania i działania zastępcze, które umożliwiają im tzw. odcięcie się od problemu. Niestety ten prędzej czy później wraca, co powoduje nieustanne koło. 

Jak radzić sobie ze stresem? 

Specjaliści podkreślają, że, aby radzić sobie ze stresem, warto mieć kontakt z naturą i bliskimi, zaufanymi osobami. Dobrze jest również znaleźć czas tylko dla siebie, tak aby porobić dokładnie to, na co ma się ochotę. Do innych metod zapobiegania stresowi należą:

  • sport,
  • zdrowe odżywianie,
  • słuchanie muzyki,
  • hobby,
  • bliskość,
  • rozdzielenie pracy zawodowej i życia prywatnego.

Należy pamiętać, aby troszczyć się wyłącznie o te rzeczy, na które ma się wpływ. W momencie nadmiernego myślenia stres, który nie powinien się w ogóle pojawić, może się nasilać, powodując nadmierne obciążenie organizmu. Jeśli się tak stanie, warto zasięgnąć porady specjalisty. Psycholog lub psychoterapeuta mogą przedstawić korzystne metody relaksacji, a także korzystając ze swojej wiedzy i doświadczenia pomóc poradzić sobie w sytuacji, w której własne zasoby danej osoby zostały wyczerpane.

Related Posts

Dodaj komentarz

Twój adres email nie zostanie opublikowany. Required fields are marked *

Array